Proponowany przez Polski Ład minimalny podatek dochodowy nie jest pierwszym tego typu rozwiązaniem. 

Od kilku lat istnieje podatek od dochodów z budynków, który ma zasadniczo podobny cel – pobieranie daniny od firm unikających opodatkowania.

Nowy podatek rządowy będzie dotyczył tylko podatników cit. Wszystkie inne rodzaje dochodów, jak np. z budynków, są zwolnione na czas trwania pandemii.

W obu przypadkach celem – jak wynika z zapewnień ustawodawcy – nie ma być nakładanie nowych obciążeń, lecz uszczelnienie systemu podatkowego. Stąd ta sama konstrukcja, zakładająca odliczanie daniny od należnego CIT (minimalny podatek dochodowy) lub CIT i PIT (podatek od przychodów z budynków).

Obie daniny nie będą się natomiast wykluczać. Może być więc tak, że spółka (podatnik CIT) zapłaci jedną i drugą.

Rząd widzi to jako sytuację korzystną dla obu stron; jeśli firma nie stara się uniknąć opodatkowania, to minimalny podatek będzie dla niej neutralny. Nie ma więc mowy o podwójnym opodatkowaniu, a jedynie o zagwarantowaniu Skarbowi Państwa należnych wpływów, choćby w minimalnym zakresie.
Przesłana do Sejmu rządowa autopoprawka do Polskiego Ładu zakłada, że kwota minimalnego podatku dochodowego będzie pomniejszana o należny za ten sam rok CIT (obliczony na ogólnych zasadach, zgodnie z art. 19 ustawy o CIT).

Proponowany przepis (art. 24ca ust. 11aa) ma następujące brzmienie: „Podatnicy są obowiązani wpłacać należny minimalny podatek dochodowy w terminie, o którym mowa w art. 27 ust. 1, przy czym kwota ich wpłaty będzie pomniejszona o kwotę podatku już zapłaconego za ten sam rok, obliczoną zgodnie z ust. 19.”

Minimalny podatek dochodowy ma być roczny, wykazywany i regulowany dopiero po zakończeniu każdego roku.

Uzasadnienie rządowej autopoprawki jest następujące: „Dodawany ust. 11a w art. 24ca ustawy o CIT ma na celu jednoznaczne określenie sposobu postępowania w sytuacji, gdy za dany rok podatkowy u podatnika wystąpi do zapłaty zarówno minimalny podatek dochodowy, jak i podatek obliczony zgodnie z art. 19 ustawy o CIT. We wspomnianych okolicznościach minimalny podatek dochodowy podlegać będzie wpłacie na rachunek urzędu skarbowego po pomniejszeniu o wartość klasycznego CIT. Mamy tu zatem do czynienia ze swoistą kompensatą obydwu danin, co wyklucza podwójne obciążenie tą samą kwotą z tytułu podatku dochodowego”.

…i odliczany od CIT w trzech latach

Jeśli po takiej kompensacie okaże się, że spółka musi zapłacić minimalny podatek dochodowy, to w kolejnych latach może odliczyć tę kwotę od CIT.

Projektowany przepis (art. 24ca ust. 12) brzmi następująco: „Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego odlicza się od podatku obliczonego zgodnie z art. 19. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 27 ust. 1, za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy”.

Tu uzasadnienie jest następujące: „minimalny podatek dochodowy oraz podatek obliczony zgodnie z art. 19 ustawy o CIT mogą w pewnym zakresie obciążać ten sam dochód i w konsekwencji prowadzić do podwójnego opodatkowania. Wprowadzenie mechanizmu odliczenia pozwoli wyeliminować tę sytuację”.

Od zaliczki i z możliwością zwrotu

Przypomnijmy, że w podatku od dochodów z budynków przyjęto nieco inne rozwiązanie. Ma to na celu zapobieganie podwójnemu opodatkowaniu i dlatego jest on miesięczny, a nie roczny, jak w przypadku innych podatków! Podatek ten jest również odliczany przy wpłacie zaliczek na PIT lub CIT, co oznacza, że podatnicy mogą zrezygnować z płacenia zaliczki, jeśli jest ona niższa niż ich miesięczne zobowiązania.

Natomiast kwotę zapłaconego i nieodliczonego w roku podatkowym podatku od przychodów z budynków odlicza się od PIT lub CIT w zeznaniu rocznym.

Ponadto, wskutek zastrzeżeń Komisji Europejskiej, wprowadzono możliwość zwrotu przez urząd skarbowy kwoty podatku od przychodów z budynków, gdy ta nie została odliczona od CIT lub PIT. Warunkiem jest jednak, aby organ podatkowy stwierdził, że wysokość zobowiązania podatkowego lub straty w złożonym zeznaniu podatkowym oraz podatku od przychodów z budynków są prawidłowe.

W tym celu fiskus ma w szczególności badać, czy przychody i koszty (w tym zwłaszcza koszty finansowania dłużnego poniesione w związku z nabyciem lub wytworzeniem budynku) zostały ustalone na warunkach rynkowych.

W proponowanym minimalnym podatku dochodowym nie ma analogicznego rozwiązania, które umożliwiałoby ubieganie się o zwrot. Zamiast zwrotu, można odliczyć zapłacony podatek minimalny od podatku dochodowego przez 3 lata.

Dla przypomnienia, podatek od dużych korporacji zostanie nałożony od 1 stycznia 2022 roku, podatek dla dużych firm, które poniosły stratę i miały mniej niż jeden procent dochodu pochodzącego z innych źródeł, będzie wynosił 10% a w podstawie opodatkowania znajdą się

■ 4 proc. wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych;

■ poniesione na rzecz podmiotów powiązanych koszty finansowania dłużnego w części przewyższającej 30 proc. podatkowej EBITDA,

■ poniesione na rzecz podmiotów powiązanych (lub podmiotów z tzw. rajów podatkowych) koszty nabycia określonych usług lub praw niematerialnych, jeśli ich wartość przekroczy 3 mln zł oraz 5 proc. podatkowej EBITDA,

■ odroczony podatek dochodowy skutkujący zwiększeniem zysku brutto/zmniejszeniem straty netto.

Projekt rządowy przewiduje, że nowego podatku nie będą płacić spółki, których wszyscy udziałowcy są osobami fizycznymi. Minimalnym podatkiem dochodowym objęte są tylko te firmy z sektora finansowego lub działające dłużej niż 3 lata, które od momentu rozpoczęcia działalności odnotowały co najmniej 30% straty w każdym roku!

Od przychodów z budynków

Podobny cel – przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania – przyświecał ustawodawcy przy wprowadzaniu podatku od przychodów z budynków komercyjnych (art. 24b ustawy o CIT i art. 30g ustawy o PIT). Od 2018 r. daniną tą – zwaną wówczas również podatkiem minimalnym – byli objęci właściciele budynków handlowo-usługowych oraz biurowców. Rok później jednak, wskutek zastrzeżeń Komisji Europejskiej. Danina zmieniła nazwę i zaczęła być pobierana tylko od budynków oddanych w najem, dzierżawę lub na podstawie innej umowy o podobnym charakterze (gdy do używania jest oddane co najmniej 5 proc. całkowitej powierzchni użytkowej). Zarazem jednak podatkiem objęto również hotele, akademiki, magazyny i inne budynki niebędące galeriami handlowymi ani biurowcami.

Stawka podatku wynosi 0,035% za każdy miesiąc, a podstawą opodatkowania nie jest faktyczny przychód z najmu lub dzierżawy, lecz wartość początkowa ustalana na pierwszy dzień każdego miesiąca! Limit 10 mln zł dotyczy tylko podatników CIT i PIT, którzy przekazują budynki o łącznej wartości przekraczającej tę kwotę.

Przedsiębiorco! Prowadzisz spółkę z o.o. i chcesz uniknąć nowego podatku? Otwórz w zastępstwie aktualnie prowadzonego podmiotu oddział przedsiębiorcy zagranicznego, który dosłownie w żadnym zakresie temu podatkowi nie będzie podlegał. 

Tak jak nie podlega zgodnie z ustawodawstwem międzynarodowym podwójnemu opodatkowaniu co pozwoli zdecydowanie zachować konkurencyjność Twojego przedsiębiorstwa na rynku krajowym i zagranicznym..